црква (ж.)
Има и други одговори и на друго место ќе ги кажеме зашто сега нема време. бог живот многу црква човек дарежливост младост јазик отров грчката словенската буквите столпотворение науките Светото писмо 863 г.
„За буквите“
од Црноризец Храбар
(1754)
Блажена да е твојата пречиста црква во која лежи твојот многуразумен богогласен органон.
„Пофалба на нашиот татко и учител словенски Кирил Филозоф“
од Климент Охридски
(1754)
И как народ грмогласно В стара црква охридска Произнесеше согласно Он молитва си славјанска.
„Пeсни“
од Рајко Жинзифов
(1863)
За Охрид, столица духовна, За тепла вера тогашна, Как с народна дума, безрешна, Климент счавјанска молитва, Божјо предаваше слово, Во Охрид, во стара црква Сос облекло Кирилово.
„Пeсни“
од Рајко Жинзифов
(1863)
Си ги прошетал нивјето негови, си ја прошетал куќата, и најпосле летнал и отишол дури на манастир на Богородица на Трескавец, та застанал на кубето од црквата и многу ѝ се молил на Богородица, за да му поможе да појде на штрков вилает и пак да си дојде и човек да се стори, та три години ќе служел на манастирот.
„Силјан Штркот“
од Марко Цепенков
(1900)
- Да. Црквата треба да биде имено Едина и Соборна, а не српска, грчка и бугарска.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
14. Писмо до поглаварот на англиканската црква во Кантербери.
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
Зошто тоа да биде така? Зар и црквата не треба да биде: Едина, Соборна, Вселенска и Апостолска?
„За македонцките работи“
од Крсте Петков Мисирков
(1903)
ТЕМЈАНА: Од коријата комити слегуваат! Од Гумење, исто… Од камбанаријата на грчката црква стрелаат… (Истрели, ура, песни)
„Духот на слободата“
од Војдан Чернодрински
(1909)
АРСО: Што велиш, нашето ти е како во песната. (Рецитира тихо претпазливо.) Иди у гора — вуци, слези у село — Турци, влези у црква — светци, излези вонка — слепци, влези у куќа — буи, излези вонка — муи.
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
ПОЦКО: (По него, крстејќи се со широки гротескни движење.) Господе боже, кога овој будалест син не ме остави сам да си поможам, поможи ми ти, господе, дај ми кум каков си сакам, па ќе ти запалам в црква свеќа како греда!
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
ТЕОДОС: Ме покапале в црква со свеќа... Си прават ќеф... Гледај, Параскево, влакненце...
„Чорбаџи Теодос“
од Васил Иљоски
(1937)
Низ пат, тек-тук, сретнувавме луѓе кај си одеа в црква.
„Парите се отепувачка“
од Ристо Крле
(1938)
Ако ние дозволиме — денес ти, утре други да се погрчуваат, тие ќе се намножат и, кога гледаш, еден ден, со помошта на правителството турско, тоа кое им оди на рака, ќе ни ја земат црквата и ќе останеме без црква.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
Ете бие камбаната, излегуваат од црква. Нека дојдат, малце си починав.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
И ние сношти, од името на црквата, донесовме решение за таа работа да ѝ го навртиме на Антица — Илија Кристафилов.
„Антица“
од Ристо Крле
(1940)
- ... Ги затвориле. Инспекторката вели дека говореле против црквата.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
- Робијаш, занесенко. Против златната наша црква е. Безбожник, нетрапник.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Берлин, Белград, Будимпешта, Букурешт, Берово, Бела Црква... Виена, Виница, Валандово...редум, скоро стотина градови, од првата до последната буква на азбуката.
„Улица“
од Славко Јаневски
(1951)
Кога ќе ги врзе трите камчиња, 2) трици од брашно или дрво под бичкија, 3) лош човек — трица трнка — растение со многу трнје троска — остатокот од железото што останува после горење на железото трпезница — долга софра — трпеза тук — салото што се топи од сланината кога се јаде само пржена тукче (деминутив од тук) туткан — будаличка, завапкан тутне — да помине овој бел век ќаа — чорбаџија што пасе туѓи овци со кирија на руга ќатипче — писарче ќедер — штета ќерал — дел од куќата (шпајз, мусандра) ќеше — сакаше ќешки — само . .. ќилим — црна шамија за на глава ќулка — детска горна облека со ќулавче ќурдија — машка облека — елек ќурче — легинско фустанче угич — брав што оди пред овци, специјално острижен уѕур — од досада од бес, од што нема што да прави укрилам — заштитам улишам — правам со некаков дефект, без нешто што треба да го имам улка — утка, будала, глупа жена уложје — кошулицата по раѓањето на дете или животно уми се — се мисли, се чуди Уќумат — околиска власт ушчип — мена на месецот кога се подјадува фарк — итер, мајстор, ербап, снаодлив човек филџан — чаша за кафе фудбал — гордост, на големо оди „фудул" — големџија цврцнат — поднапиен цинкам — се ењавам, стенкам црквар — што оди или не оди в црква црнгалест — калеш човек, жена црнило — во случајов мажот или жената е црнило на другиот сопруг цулувци — спуштена коса над уши и потсечена до под брада Чебрен — манастир крај реката Црна чеда шарени — мешани деца машки и женски чекулец — дел од самарот за кој се закачува ортомата чело — почесно место на софрата чепкам — волната се чепка пред да се влачи честица — дел од просфората од која се вади литургија чисти понеделник — понеделник по поклади за Велигден чмеам — полека вријам.
„Крпен живот“
од Стале Попов
(1953)
