ДИГИТАЛЕН РЕЧНИК НА МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Изѕемнет е, си мисли Максим и си мисли глупаво песиште, штом не го сетило дошлакот, гледајќи го Васила кој влезе во одајата и кој е, сè чини, изненаден што го гледа тука и во ова време зета си.

Кога се ослободи Бугарија и се усили државата на Немањиќевците, во која влезе поранешниот дел од Македонија, т.е. денешна Србија, – таа, т.е. Македонија во денешната нејзина големина уште остануваше византиска земја, каде што продолжуваа да се креваат востанија против Византија, за коишто се бараше сојуз и покровителство од соседните држави.

Тој се сети на зборовите како алгебра и алхемија, без да знае дека се арапски, а кои влегле во балканските јазици по литерарен пат, од интернационалната лексика, а не од турскиот јазик.

Кој е сега овој Васа-паша, познат како Шкодрани, кој влезе, непредвидено пред конечното справување со опасните турцизми?

Климент Камилски не го криеше своето задоволство слушајќи го Татко како ја изнесува листата на турцизмите кои влегле во балканските јазици заедно со источните култури, какви што биле престижните персиски и арапски култури.

- Знаеш Томо дека ти си првиот кој влезе во мојот живот.

Зарем ова не е чудесно? Сè е како кај Billy Piligrim кој влезе низ една врата 1956. а излезе на друга 1941, за потоа, нешто подоцна, да се најде во 1963.

Не ја распознавме куќата во која влезе дедо Симон.

Бидејќи го растурив Ритон, ќе те оставам сосема сам, во недоумица. (Браво сето преостанато време ќе гледа кон отворената врата во која влегоа Жан и Боб)

Јас веднаш ја распознав: тоа беше онаа иста во која влеговме тогаш мојата роднина Емилија и јас.

Куќите што се потпираа врз ѕидовите на гимназијата беа стари, неугледни, сиви: ниедна од нив не беше таа толку таинствена куќа во која влеговме еднаш во деновите со магла.

- што почнуваше да го мачи со сомнеж кој вртеше како сврдел во најчувствителното) дента мобилниот на Круме Волнаровски беше недостапен и немав никаков пристап до информација и тоа почнуваше да ме мачи со сомнеж кој вртеше како сврдел во најчувствителното (ми беше качена на начин кој овозможуваше да ѝ влезе сè што можеше да ѝ влезе; мислев дека устинките никогаш не ѝ биле толку отворени, се лизгаа лево и десно, ме допираа по ципите, ми ја влажнеа волната и ми ја подлапнуваа, ми ја шмукаа или така ми се чинеше, особено кога почна бавно да се крева со задникот нагоре и да се спушта на мене стегајќи ме меѓу бутовите, постепено забрзувајќи го ритамот, нанесувајќи ми тапа болка на јајцата) ние знаевме само толку дека Илона веќе беше далеку од нас, нејзината трага се покриваше и таа започнуваше нов живот за што Ема не сакаше многу да зборува, нејзиниот живот е нејзин, велеше, како и мојов што е мој, ѓаволу мој, ми рече Ема утрото кога во мојот кабинет ја спомнав Чехињата (ги крена рамениците како да сакаше да каже дека за ништо не е виновна но не кажа, тоа собирање на рамениците беше грч пред ослободување, тоа беше начин да се мобилизира, да се собере целата во себе пред конечното испразнување и така се случи како и секогаш: списка, свика нешто неразбирливо и продолжително, да, тоа беше крик кој доаѓаше од длабочината на нејзините гради, и откако во одгласот тој се стиши во едвај чујно ајјјоооххх … иииооојјј и откако со усните ме побара под себе и ми стави заби на рамото, омекна, се распекмези, се распосла над мене, лесно ме покри со телото облеано во пот и ме заведе во блага дремка) Но таа ноќ не беше за спиење.

Да, беше врнежлива ноќ кога Авни и Илона се истурија од таксито пред мотелот „Барса“ (мислев дека слабините ѝ се топат во моите дланки, а јас немав чувство дека ми е в раце, тоа беше Ема онаква каква што ја познавав и ја сакав, но во исто време, таа за мене, не знам зошто, првпат сега - беше туѓа и далечна) со Ема излеговме под тремот и ги поведовме по ходникот, им ја отворивме вратата од собата и место да им кажам било каков збор се обидов да го поттупнам Авни по рамото, но не успеав оти тој токму тогаш ја прекри Илона со мантилот и само слушнав како одвнатре ја заклучува вратата (Ема сакаше да ми рече дека се чувствува жива додека е во моите раце, сакаше или сакав да ми рече така, додека се лизгав со широко отворена уста од градите до стомакот по кој играа од сласт или од плач, не знам, едвај забележливи бранови) брзо ја заклучија вратата, јас се обидов да останам уште извесно време тука, но Ема ме повлече за рака (ѝ го ставив јазикот на папокот, нежно вртејќи во топлата длабнатинка исполнета со киселкаст вкус) Авни беше како ветар, се мушнуваше низ најтесните процепи, работеше неуморно, дејствуваше, влегуваше под кожа, во коските, вртеше како со сврдел и дупчеше до крај, а не можеш да го видиш, не можеш да го допреш, како таа ноќ, ноќта пред оваа ноќ, кога ја внесе Илона во „Барса“ за да ѝ ја подотвори вратата кон светот што таа го сакаше, кон светот што ја очекуваше (ми диктираше некој силен порив да ја загризам за стомакот, да ѝ скинам месо од сакање или од омраза, не знам, знам само дека во еден момент Ема офна) знаев дека требаше да заминат кон Табановце но не знам до кога останаа во собата која утрото беше празна и требаше да биде празна оти врската требаше да дојде рано пред зори, за тоа знаеше и газдата на мотелот (затоа јас ги стиснав забите од страст, или од страв, или од омраза, не знам, но знам дека Ема си остана своја и, со својата питомина моја, но во исто време, далечна од претчувството што ме притискаше, се измолкна од под мене, ми се загледа в очи, благо се насмевна и легна на мене, ме покри со топлина што се згуснуваше во капки пот) шефот на мотелот утрото ми рече дека ноќта се слушнал со Крумета Волнаровски и дека врската профункционирала: од прозорецот можел да го види доаѓањето на автомобилот во кој влегле двајцата (станувавме сè поразлични двајцата таа ноќ што беше на истек, беше уште густа темница, можеби најгуста, или така ми се чинеше, но тоа беше кулминација пред обзорувањето во кое Ема, јас верував во тоа, ќе ми биде пак како и секогаш - со детски наивна насмевка што ќе се шета по нејзиното лице на заспана жена по изгрејсонце, задоволна од играта со мажот кој сега никако не можеше да ја сфати нејзината безгрижност - ја глумеше ли?

Осветли ми ја мислата Господе, осознај ме, покажи ми го клучот на тајните двери низ кои влегов.“

Полковникот Бонети стоеше засолнат во бршленот во дворот и гледаше кон ќелијата на Смилјанка во која влезе отец Иларион да ѝ држи епитимија.

Многу е виновен, му ги открила тајните картички и чудни необјасниви одливи на пари од нив, па ќе мора цел град да го пројде со нејзе за на крајот да го врати во првиот дуќан во кој влегле утрово и сè од почеток...

Османлискиот феудален систем неповолно делувал на општествениот, економскиот и културниот подем на христијанските народи кои влегле во рамките на Османлиското царство.

Јас уште истата вечер кога Земанек преспал со новата кадровичка во партијата, знаев: го знаев тоа според начинот на кој влезе, ги собу чевлите, според начинот на којшто ме прегрна.

А кога ја виде во фармата кај Полин и кога ѝ викна: мац, - таа низ истата дупка низ која влегла во кафезот, излезе надвор, а по неа и сите мачки до една излегоа надвор: почнаа да трчаат по мачката од питропот Танаско и се распрснаа по сето село.

- Де, бре, Сандо, уште невлезена критикуваш, - ја прекори дедо Борис кој влезе по неа, носејќи тепсија со пита, што баба ја месела и дошла да ни ја донесе додека е уште топла...

Еднаш на баба ми ѝ се јавил некој слаткар по телефон и ја прашал дали кај нив живее некој си Борис кој влегол во слаткарницата и замолил да се јават на неговиот број и да кажат дека не може да си го најде патот до дома.

Сполајти бре Томче! се заблагодари Чана и свртувајќи се кон отворот низ кој влегоа во кој сѐ уште се прпелкаше денот, ја завлече Пелагија како да е лесно пердувче.

Времето лета. Годината во која влеговме е полна со надежи.