сам
  
     
     
  
  
      
          
             самите
          
      
    
    
    
      Вид збор: Заменка
    
    
	    
	      Ранг: 1423
	    
	
    
    
      
          1.
          (при именки или лични заменки, обично членувано) За укажување на лице или предмет што непосредно учествува во дејството или се јавува како негов извор или објект. 
        
         
          
		  Примери:
		    
	          
	            
	              Во текот на самата емисија. 
	              
	            
	          
	            
	              На самиот раб на пропаста.
	              
	            
	          
	            
	              Почна од самиот себеси.
	              
	            
	          
	          
		    
            
          
		  
		  
          2.
          (во самостојна употреба) Место именка или лична заменка. 
        
         
          
		  Примери:
		    
	          
	            
	              Фати самиот да работи.
	              
	            
	          
	            
	              Сакаше песна, а понекогаш и сам ќе запееше.
	              
	            
	          
	          
		    
            
          
		  
		  
          3.
          (при именки или лични заменки) За потцртување на важноста, значењето на некое лице, предмет. 
        
         
	          
	          
			  
	             
	              
			        
			      
			        
			      
			        
			      
			        
			      
			        
			      
			        Албански:
			      
			        
			      
				  
  	                vetë
				  
	            
			  
			  
           
             
               
           
         
	              Самиот Господ ѝ се јавил. 
	              
	            
	          
	            
	              Самиот директор присуствувал на испитот.
	              
	            
	          
	            
	              На собирот беше и самиот тој.
	              
	            
	          
	          
		    
            
          
		  
		  
          4.
          (за укажување на лице или предмет што учествува во дејството) Самостојно, без туѓа помош или мешање; по своја иницијатива, доброволно.
        
         
	          
	          
			  
	             
	              
			        
			      
			        
			      
			        
			      
			        
			      
			        
			      
			        Албански:
			      
			        
			      
				  
  	                vetë
				  
	            
			  
			  
           
             
               
           
         
	              Сѐ работи сама: сама пере, сама готви, сама чисти.
	              
	            
	          
	            
	              Сам се удри.
	              
	            
	          
	            
	              Сам се јави, никој не го тераше.
	              
	            
	          
	          
		    
            
          
		  
		  
          5.
          (при именки што означуваат качество, својство) Се јавува со значење: овоплотување, олицетворување. 
        
         
	          
	          
	             
	              Англиски:
                  
                    personification
                  
	            
	          
			  
	             
	              
			        
			      
			        
			      
			        
			      
			        
			      
			        
			      
			        Албански:
			      
			        
			      
				  
  	                personifikim
				  
	            
			  
			  
           
             
               
           
         
	              Ја гледаш ли неа - ја гледаш самата чесност.
	              
	            
	          
	          
		    
            
          
		  
		  
		  
		  Слично со: 
		    
			  олицетворување (ср.)
			  
			
		    
		  
		  
		  
		  
		  
		  
		  
		  
		  
		  
		  
      Изрази
      
        
          
            Сам со себе - означува дека дејството не излегува надвор од субјектот.
          
      
        
          
            Сам од себе - без дејство влијание однадвор, отстрана.
          
      
        
          
            Сам по себе - јасно е, се разбира и сл. без да се објаснува, докажува.
          
      
        
          
            (разг.) Сам-самичок - сосема сам.
          
      
        
          
            Се надмина самиот себеси - направи, постигне повеќе од очекуваното, се покаже поспособен и сл.
          
      
    
    
    
      Изведенки
      
      
        
          
          1. 
          самичок прид.
самичкиот
          
          
          
        
      
        самичкиот
          
          2. 
          саменичок прид.
саменичкиот
хип.
          
          
        
      
    
саменичкиот
хип.
 
   
         
	        