со
Вид збор: Предлог
Ранг: 14
1.
За означување на предметот, орудието со кое се извршува дејството.
Англиски:
with
Се мие со сапун.
Сече со нож.
Свири со уста.
Пишува со молив.
Спротивно од:
без (предл.)
2.
За означување на граница, близост во пространството.
Англиски:
with
На границата со Албанија.
Куќите беа разделени со висок ѕид.
3.
За означување на кој начин се извршува нешто; при укажување на основата за свршување на нешто.
Англиски:
with
со радост
со полно право
Со согласност на авторот.
4.
При укажување на предмет, својство што карактеризира друг предмет, својство.
Англиски:
with
Равенка со две непознати.
зграда со мезанин
5.
За означување на дејство, состојба што придружува друго дејство.
Англиски:
with
Се разбуди со плачење.
Одат со песни.
7.
За означување на имање, снабденост; при укажување на признак, особеност, својство.
Англиски:
with
Капут со крзно.
Лопата со рачка.
Со болно срце.
Родено со две глави.
Со една нога.
8.
За означување со што е некој или нешто облечен, покриен.
Англиски:
with
Со куси панталони.
Поле со снег покриено.
9.
За означување на сврзување, соединување.
Англиски:
with
Градовите се сврзани со добри патишта.
Ме сврза со стадионот.
Одвај се поврза со другарите.
10.
За означување на целта на дејството.
Англиски:
with
Дојде со намера да остане.
Се јави со молба.
Со желба да помогне.
11.
За означување заедница, за укажување предмет или лице што учествува во заедничкото дејство.
Англиски:
with
Со него бевме на годишен одмор.
Шета со брата си.
Кокошка со пилиња.
Дожд со снег.
12.
При укажување споредба; за означување на она што заменува друго.
Англиски:
with
Во споредба со нашата фабрика.
Не можат да се споредат твоите тешкотии со неговите.
Го исклучија, а потоа му ја заменија казната со укор.
13.
За означување однос кон објектот, при означување лице или предмет кон кој се установува некој однос на друго лице или предмет.
Англиски:
with
Така е тоа со млади луѓе.
Се гордее со синот.
Се бори со него.
Војува со Авганистанците.
Побрзајте со писмото.
Го спореди со оригиналот.
Се согласи со неговите наводи.
14.
При укажување на лице што испитува некоја состојба или на предмет што се наоѓа во некоја состојба.
Англиски:
with
Не е добра со здравјето.
Попуштивте со дисциплината.
Со пари не сум најдобро.
15.
За доуточнување на карактерот, состојбата на некого или нешто.
Англиски:
with
со сомнително минато
со застарени сфаќања
16.
За означување неопределен временски период, за укажување временски интервали што стануваат едноподруго; со именката време - без задоцнување, навреме.
Англиски:
with
Со години стоеше во дворот на старата куќа.
Со месеци не иде.
Со секој час, ден.
Со време да се подготвиш.
Разбравме со време дека ќе дојде.
17.
При означување лица, предмети што се јавуваат како почеток.
Англиски:
with
Со Миладиновци почнува нашата вистинска литература.
18.
За означување големо количество, многу.
Англиски:
with
Со илјадници луѓе одеа накај стадионот.
Со коли лубеници купуваше.
(разг.) Ги има - со лопата да ги ринеш.
19.
За означување предмет, дејство неопходно или доволно за постигање на нешто.
Англиски:
with
Го уби уште со првиот куршум.
20.
За укажување разлика во количеството, во бројот.
Нема работник со помала плата од дваесет илјади.
22.
За изразување однос кон нешто што обично се повторува.
Примери:
Доста со тие разговори!
Ме изнервира со тоа молчење.
23.
При повторување на некои именки - многу одблизу, еден спроти друг.
Англиски:
with
Се удрија глава со глава.
Борба гради со гради.
Се сретнаа лице со лице.
24.
Во предлошки изрази.
Англиски:
with
во врска со
во согласност со
согласно со
со исклучок на
сообразно со
со оглед на
со помошта
сходно со
25.
Во вакви конструкции, место сврзникот и.
Англиски:
and
Ние со тебе (јас и ти).
Вие со Марко (ти и Марко).
Изрази
(посл.) Мажот со коли да внесува, жената со игла да изнесува, пак куќата ќе е празна.
